ثبت طرح صنعتی
امروزه که در عرصه تجارت رقابت تنگاتنگی میان فعالان اقتصادی و کسانی که می خواهند تازه به این عرصه قدم بگذارند وجود دارد . حفظ و حراست دارایی های فکری و معنوی و ایده های نوین حائز اهمیت بسیار است ، چرا که ابتکار و نوآوری نقش بسزایی در رقابت در این زمینه دارد.
هنگامی که می توان ایده ای را به شکل کاربردی وارد چرخه کار کرده و از آن جهت تجاری سازی استفاده نمود. اولین اقدام ثبت مالکیت آن ایده( ثبت طرح صنعتی) به نام خودتان می باشد. وقتی محصولی را تولید کرده اید که دارای جنبه های مبتکرانه بوده و با کالاهای موجود در بازار متفاوت می باشد و ممکن است در بازار محبوبیت بیشتری نسبت به سایر محصولاتی که وجود دارد ، پیدا کند باید هرچه سریعتر جهت حفاظت آن از طریق ثبت طرح صنعتی اقدام نمود.
ثبت طرح صنعتی چیست؟
ثبت طرح صنعتی (Industrial Design) به معنای فرآیند ثبت شکل و فرم ظاهری کالا یا بسته بندی آن است که توسط شما طراحی شده است.ثبت طرح صنعتی از طریق اداره مالکیت صنعتی انجام می گیرد .که مرجع ثبت مالکیت فکری و معنوی (Intellectual property) می باشد. طرح صنعتی ویژگی دیگری نیز دارد و آن این است که برای ثبت طرح صنعتی این طرح یا محصول باید جنبه کاربردی داشته باشد ، به عبارت دیگر در صورتی که طرح شما یک طرح انتزاعی و غیر کاربردی باشد طرح صنعتی محسوب نمی گردد.نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که آنچه که در اداره مالکیت صنعتی به عنوان طرح صنعتی ثبت می شود فرم و شکل ظاهری و نه کارکرد فنی یک سازه یا دستگاه است . به عنوان مثال یک دستگیره در ،اگر نوآوری در شکل ظاهری باشد قابل ثبت به عنوان طرح صنعتی است اما اگر نوآوری در نحوه ی باز و بسته شدن دستگیره باشد این طرح قابل ثبت به عنوان طرح صنعتی نمی باشد .
ویژگی های طرح صنعتی
در زبان معمول، طرح صنعتی معمولا به شکل و ظاهر کلی یک کالا اطلاق می شود اما در متون حقوقی مالکیت فکری طرح صنعتی ویژگی های مربوط به شکل و ساختار، و یا نقش و تزئینات به کار رفته در یک محصول حاصل از یک فرآیند صنعتی است که در کالای تمام شده ایجاد وجاهت و جذابیت کند. بنابراین به عنوان یک قاعده کلی ، طرح صنعتی متشکل ازموارد زیر می باشد :
۱- خصوصیات سه بعدی مانند شکل یک کالا
۲- خصوصیات دو بعدی مانند تزئینات ، خطوط یا رنگهای به کار رفته در یک کالا
۳- آمیزه ای از دو حالت فوق
همان طور که گفته شد ثبت طرح صنعتی می تواند دامنه گسترده ای داشته باشد . دامنه ای که شامل ابزار فنی و تجهیزات پزشکی تا ساعتها، جواهرات، کالاهای لوکس و تجملی، ابزار خانگی، وسایل الکتریکی، ماشینهای سواری و از طرحهای نساجی گرفته تا کالاهای تفریحی می باشد.
توضیحاتی دیگر در خصوص ثبت طرح صنعتی
طرح صنعتی عبارت است از ظاهر زیبا و متفاوت و خلاقانه یک محصول که تلاش می گردد با آیتمهای زیبایی شناسی برای مصرف کننده طراحی گردد. طراحی های مختلف محصولات ،مانند جواهرات ، ظروف ، پارچه ، دکوراسیون و… نمونه هایی از طرح صنعتی هستند.
طرح های صنعتی می توانند طرح هایی سه بعدی باشند یعنی طراحی حجیم از یک نمونه مانند طراحی یک لیوان و یا طرح های دوبعدی مثل نقاشی روی یک لیوان و یا ترکیبی از هر دو نمونه طرح ارائه گردد. ثبت طرح صنعتی.
در زمینه ثبت طرح صنعتی برای آفریننده طرح که خالق آن محسوب می شود که خالق طرح صنعتی توانسته با ارائه طرحی متفاوت نظر مصرف کننده را جلب کند ، حقوقی در نظر گرفته می شود که باثبت طرح صنعتی ، هر گونه استفاده از طرح با اجازه مالک امکان پذیر است. ثبت طرح صنعتی.
مرجع ثبت و حمایت ازثبت طرح صنعتی
جهت ثبت طرح صنعتی باید از طریق پرتال اداره طرح صنعتی که زیر مجموعه اداره مالکیت صنعتی می باشد اقدام نمود و هرگونه پیگیری و حمایت از طرح ثبت شده نیز از طریق همین سامانه ثبت طرح صنعتی امکان پذیر می باشد.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت طرح صنعتی
- مدارک شناسایی مالک حقیقی
- مدارک ثبتی مالک حقوقی
- توصیف طرح و معیارهای تفاوت و آیتمهای زیبایی شناسی طرح صنعتی
- تصاویری از زوایا و جهات مختلف از نمونه طرح صنعتی